Thông tin về thuốc kháng sinh Amoxicillin

Amoxicillin là thuốc gì?

Amoxicillin hay còn được gọi tắt là Amox là một loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm Penicillin có tác dụng tiêu diệt một số loại vi khuẩn gây bệnh.Thuốc Amoxicillin được sử dụng để điều trị nhiễm khuẩn ở các bộ phận khác nhau trên cơ thể như viêm họng, nhiễm trùng da….Tuy nhiên, loại kháng sinh này không có tác dụng trong việc điều trị cảm cúm, cảm lạnh thông thường hoặc các bệnh nhiễm virus.

Thuốc hoạt động bằng cách giết chết và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Nhờ tác dụng này, Amoxicillin không chỉ giúp tiêu diệt vi khuẩn mà còn giúp loại bỏ tận gốc nguyên nhân gây bệnh.

Chỉ định của thuốc Amoxicillin

Thuốc Amoxicillin chi định trong các trường hợp sau:

Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên và nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới do liên cầu khuẩn.

Viêm tai giữa cấp tính, viêm xoang, phế cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn không tiết Penicilinase và H. influenzae.

Viêm amidan cấp tính do liên cầu hay viêm họng.

Nhiễm khuẩn đường tiết niệu không biến chứng và  viêm bàng quang cấp tính.

Nhiễm trùng khớp giả và nhiễm khuẩn đường mật.

Bệnh lậu.

Nhiễm khuẩn da, cơ do liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn hay E. coli nhạy cảm với Amoxicillin.

Bệnh Lyme ở trẻ em hoặc phụ nữ có thai và phụ nữ đang cho con bú.

Nhiễm Chlamydia Trachomatis đường tiết niệu sinh dục ở phụ nữ mang thai không dung nạp được Erythromycin.

Bệnh than.

Viêm dạ dày, ruột.

Viêm màng trong tim và sốt thương hàn hay sốt phó thương hàn.

Phối hợp với nhiều loại thuốc khác trong điều trị nhiễm H. pylori ở người bị loét dạ dày tá tràng.

Chống chỉ định của Amoxicillin

Thuốc Amoxicillin chống chỉ định trong các trường hợp sau:

Quá mẫn với Penicillin, với hoạt chất hoặc bất kỳ thành phần nào của sản phẩm thuốc.

Tiền sử có phản ứng quá mẫn nghiêm trọng với một tác nhân beta-lactam khác.

Liều dùng

Tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ bệnh lý mà thuốc Amoxicillin sẽ được chỉ định dùng ở mỗi người khác nhau

Liều dùng cho trẻ bị viêm nội tâm mạc:

Uống một liều duy nhất 50mg/kg trước khi làm bất kì thủ thuật nào. Tối đa là 2g/lần.

Liều dự phòng cho bệnh thận: 

Uống 80 mg/kg/ngày thành các liều bằng nhau dùng mỗi 8 giờ. Liều tối đa là Amoxicillin 500mg.

Liều dùng Amoxicillin cho trẻ em nhiễm khuẩn Bacillus Anthracis ngoài da:

Uống 80 mg/kg/ngày thành các liều bằng nhau dùng mỗi 8 giờ, tối đa 500mg

Liều Amoxicillin thông thường cho trẻ bị viêm tai giữa:

4 tuần tuổi – 3 tháng tuổi: uống 20-30mg/kg/ngày chia làm nhiều lần dùng mỗi 12 giờ.

4 tháng tuổi – 12 tuổi: uống 20–50 mg/kg/ngày chia làm nhiều lần dùng mỗi 8–12 giờ.

Viêm tai giữa cấp tính do có sự kháng thuốc mạnh của vi khuẩn viêm phổi Streptococcus có thể cần dùng liều ở mức 80–90 mg/kg/ngày, chia làm 2 liều bằng nhau dùng trong 12 giờ

Liều cho trẻ em bị viêm da hoặc nhiễm trùng mô mềm:

4 tuần tuổi – 3 tháng tuổi: uống 20–30mg/kg/ngày, chia làm nhiều lần dùng mỗi 12 giờ

4 tháng tuổi – 12 tuổi: uống 20–50 mg/kg/ngày, chia làm nhiều lần dùng mỗi 8 đến 12 giờ

Liều cho trẻ em bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu:

4 tuần tuổi – 3 tháng tuổi: uống 20–30mg/kg/ngày chia làm nhiều lần dùng mỗi 12 giờ

4 tháng tuổi – 12 tuổi: uống 20–50 mg/kg/ngày chia làm nhiều lần dùng mỗi 8 đến 12 giờ

Liều thông thường cho trẻ bị viêm phổi: uống 40–50 mg/kg/ngày chia nhỏ liều, dùng mỗi 8 giờ

Liều thuốc Amoxicillin cho trẻ em bị viêm amidan hoặc viêm họng:

4 tuần tuổi – 3 tháng tuổi: uống 20–30mg/kg/ngày, chia làm nhiều lần dùng mỗi 12 giờ

4 tháng tuổi – 12 tuổi: uống 20–50 mg/kg/ngày, chia làm nhiều lần dùng mỗi 8–12 giờ

12 tuổi trở lên: 

• Viên phóng thích tức thời: uống 250–500mg x 3 lần/ngày trong 7–10 ngày hoặc uống 500–875mg x 2 lần/ngày
• Viên phóng thích kéo dài: uống 775mg mỗi ngày một lần trong vòng 1 giờ sau bữa ăn, dùng trong 10 ngày; dùng cho các bệnh nhiễm trùng Streptococcus pyogenes

Cách dùng

Nên dùng thuốc kháng sinh Amoxicillin theo hướng dẫn của bác sĩ, và tuân thủ đúng thời gian dùng thuốc một cách nghiêm ngặt. Không được dùng nhiều lần, hoặc không được dùng ít hơn hay lâu hơn.

Có một số loại Amoxicillin có thể dùng cùng hoặc không được dùng đối với thức ăn. Đọc hướng dẫn sử dụng trước khi dùng thuốc Amoxicillin.

• Đối với dạng dung dịch: Lắc đều trước khi uống. Bạn nên đo dung dịch thuốc Amoxicillin bằng dụng cụ để chia liều đều đặn sử dụng theo sự chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu không có dụng cụ hỗ trợ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để ước chừng lượng thuốc. Khi uống thì uống hết, không để lại thuốc cho lần sau. Có thể uống trực tiếp hoặc dùng chung với nước ép trái cây nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
• Thuốc viên nén dạng phóng thích hoặc bao phim: Không nghiền nát, nhai hoặc phá vỡ và uống toàn bộ viên thuốc với nước lọc.
• Thuốc viên nhai: cần nhai trước khi nuốt.

Hầu hết thuốc Amoxicillin đều được sử dụng sau khi ăn. Ngoài ra có một số dạng bào chế, có thể dùng Amoxicillin trước khi ăn. Trước khi dùng thuốc hãy đọc kỹ hướng dãn sử dụng.

Tác dụng phụ

Các tác dụng phụ thường gặp

Khi dùng thuốc bạn có thể gặp một hoặc nhiều những triệu chứng sau:

• Sau 7 ngày điều trị có thể xuất hiện ngoại ban
• Buồn nôn hay nôn, đau thượng vị, tiêu chảy ở người lớn, tỷ lệ cao hơn ở trẻ em và người cao tuổi.

Tác dụng phụ ít gặp

• Phản ứng quá mẫn: Ban đỏ, ban dát sần hay mày đay.
• Đặc biệt lưu ý đến hội chứng Stevens – Johnson.

Mặc dù hiếm gặp nhưng người bệnh vẫn có thể có các tác dụng không mong muốn sau:

• Tăng nhẹ men gan.
• Kích động, vật vã hay lo lắng, mất ngủ, lú lẫn, thay đổi ứng xử và chóng mặt.
• Viêm đại tràng có màng giả; đại tràng cấp với triệu chứng đau bụng và đi ngoài ra máu.
• Thiếu máu, giảm tiểu cầu, ban xuất huyết giảm tiểu cầu, tăng bạch cầu ưa eosin, giảm bạch cầu và mất bạch cầu hạt.

Tương tác thuốc

Probenecid kéo dài thời gian thải trừ Amoxicillin qua đường thận.

Nifedipin làm tăng hấp thu của Amoxicillin.

Bệnh nhân tăng Acid Uric máu khi dùng Allopurinol cùng với Amoxicillin sẽ làm tăng khả năng phát ban của Amoxicillin.

Có thể có đối kháng giữa chất diệt khuẩn Amoxicillin và các chất kìm khuẩn khác như Acid Fusidic, Cloramphenicol, Tetracyclin.

Methotrexate: Amoxicillin làm giảm bài tiết Methotrexate, tăng độc tính trên đường tiêu hóa và hệ tạo máu.

Thuốc tránh thai dạng uống: Amoxicillin có khả năng làm giảm tác dụng tránh thai.

Vắc xin thương hàn: Amoxicillin làm giảm tác dụng của vắc xin.

Warfarin: Các nghiên cứu không chứng minh được có tương tác nhưng qua kinh nghiệm cho thấy tác dụng chống đông có ảnh hưởng khi dùng đồng thời Warfarin với Amoxicillin.

Những lưu ý khi dùng thuốc Amoxicillin

• Phải định kỳ kiểm tra chỉ số huyết học, chức năng gan và thận trong suốt quá trình điều trị dài ngày.
• Có thể xảy ra phản ứng quá mẫn trầm trọng ở bệnh nhân có đã từng bị dị ứng với penicillin hoặc các dị nguyên khác. Vì vậy, trước khi bắt đầu điều trị bằng Amoxicillin cần phải điều tra kỹ tiền sử dị ứng với Penicilin, Cephalosporin hay các dị nguyên khác.
• Dùng liều cao Amoxicillin cho người suy thận hoặc người có đã từng bị co giật hay động kinh trước đó có thể gây co giật.
• Trong trường hợp suy thận, phải điều chỉnh liều theo hệ số thải Creatinin hoặc Creatinin huyết.
• Tiểu ít là một nguy cơ để thuốc kết tinh. Vì vậy, phải uống nhiều nước khi dùng thuốc.
• Nguy cơ gây phát ban cao ở bệnh nhân tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn.
• Ngoài ra, cần thận trọng cho bệnh nhân bị Phenylceton niệu và bệnh nhân cần kiểm soát lượng Phenylalanin khi uống viên hoặc bột để pha hỗn dịch uống có chứa Aspartame do Aspartam chuyển hóa trong đường tiêu hóa thành Phenylalanin.

Xử trí khi quá liều thuốc Amoxicillin

Quá liều sẽ có các triệu chứng như tâm thần kinh, thận và rối loạn tiêu hóa. Khi quá liểu bạn nên xử lý như sau:

• Hiện nay, vẫn chưa có thuốc giải độc đặc hiệu.
• Loại bỏ Amoxicillin bằng phương pháp thẩm phân máu.
• Khi điều trị triệu chứng, đặc biệt chú ý đến cân bằng nước và chất điện giải.

Khi quên một liều thuốc Amoxicillin

Khi quên một liều thuốc, bạn nên:

• Dùng thuốc ngay sau khi nhớ ra đã quên liều.
• Nếu liều đã quên gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng theo đúng lịch trình dùng thuốc.
•  Không dùng gấp đôi liều thuốc với mục đích bù vào liều đã quên.

Các đối tượng sử dụng đặc biệt

Phụ nữ mang thai

Vẫn chưa đánh giá được rõ ràng độ an toàn của Amoxicillin đối với phụ nữ mang thai. Vì vậy, hãy sử dụng thuốc khi thật cần thiết trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, vẫn chưa có bằng chứng nào về tác dụng có hại cho thai nhi khi dùng Amoxicillin cho người mang thai.

Vì thế, Amoxicillin là thuốc được lựa chọn để điều trị nhiễm Chlamydia và điều trị bệnh than ngoài da hoặc đề phòng sau khi tiếp xúc với bào tử Bacillus anthracis ở phụ nữ mang thai.

Phụ nữ cho con bú

Thuốc Amoxicillin bài tiết vào sữa mẹ. Tuy nhiên lượng thuốc trong sữa rất ít và an toàn cho trẻ sơ sinh ở liều thường dùng. Vì vậy, có thể dùng Amoxicillin cho phụ nữ thời kỳ cho con bú, theo dõi thận trọng trẻ nhỏ khi dùng.

Cách bảo quản thuốc Amoxicillin

• Để thuốc Amoxicillin tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng.
• Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để Amoxicillin ở những nơi ẩm ướt.
• Nhiệt độ bảo quản thuốc tốt nhất là <30 ºC.

Bài viết trên là những thông tin sử dụng thuốc Amoxicillin. Việc sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định và hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ. Vì vậy, bạn nên đi khám để được chẩn đoán bệnh và được tư vấn đúng loại thuốc uống phù hợp.